CÁC THÀNH PHẦN CỦA CHUỖI GIÁ TRỊ PORTER

Đỗ Ngọc Minh

CÁC THÀNH PHCÁC THÀNH PHẦN CỦA CHUỖI GIÁ TRỊ

Theo định nghĩa của Porter, tất cả các hoạt động tạo nên chuỗi giá trị của một công ty có thể được chia thành hai loại đóng góp vào lợi nhuận của nó: hoạt động chính và hoạt động hỗ trợ.

 

Các hoạt động chính là những hoạt động trực tiếp tạo ra một sản phẩm hoặc thực hiện một dịch vụ, bao gồm:

Hậu cần đầu vào: Các hoạt động liên quan đến việc tiếp nhận, lưu kho và quản lý hàng tồn kho của nguyên liệu gốc và linh kiện

Các hoạt động: Các hoạt động liên quan đến việc biến nguyên liệu thô và linh kiện thành sản phẩm hoàn chỉnh

Hậu cần đầu ra: Các hoạt động liên quan đến phân phối, bao gồm đóng gói, phân loại và vận chuyển

Tiếp thị và bán hàng: Các hoạt động liên quan đến tiếp thị và bán sản phẩm hoặc dịch vụ, bao gồm chiến lược khuyến mãi, quảng cáo và định giá

Dịch vụ sau bán hàng: Các hoạt động diễn ra sau khi hoàn tất việc bán hàng, bao gồm lắp đặt, đào tạo, đảm bảo chất lượng, sửa chữa và dịch vụ khách hàng.

Các hoạt động thứ cấp giúp các hoạt động chính trở nên hiệu quả hơn—tạo ra lợi thế cạnh tranh một cách hiệu quả—và được chia thành:

Mua sắm: Các hoạt động liên quan đến tìm nguồn cung ứng nguyên vật liệu, linh kiện, thiết bị và dịch vụ

Phát triển công nghệ: Các hoạt động liên quan đến nghiên cứu và phát triển, bao gồm thiết kế sản phẩm, nghiên cứu thị trường và phát triển quy trình

Quản lý nguồn nhân lực: Các hoạt động liên quan đến tuyển dụng, tuyển dụng, đào tạo, phát triển, duy trì và bồi thường cho nhân viên

Cơ sở hạ tầng: Các hoạt động liên quan đến quản lý và điều hành chung của công ty, bao gồm tài chính và lập kế hoạch’

 

PHÂN TÍCH CHUỖI GIÁ TRỊ LÀ GÌ?

Phân tích chuỗi giá trị là phương tiện đánh giá từng hoạt động trong chuỗi giá trị của công ty để hiểu cơ hội cải tiến nằm ở đâu.

Tiến hành phân tích chuỗi giá trị nhắc doanh nghiệp cân nhắc cách mỗi bước thêm hoặc bớt giá trị từ sản phẩm hoặc dịch vụ cuối cùng của doanh nghiệp.

Đổi lại, điều này có thể giúp doanh nghiệp nhận ra một số dạng lợi thế cạnh tranh, chẳng hạn như:

Giảm chi phí, bằng cách làm cho từng hoạt động trong chuỗi giá trị trở nên hiệu quả hơn và do đó, ít tốn kém hơn

Khác biệt hóa sản phẩm, bằng cách đầu tư nhiều thời gian và nguồn lực hơn vào các hoạt động như nghiên cứu và phát triển, thiết kế hoặc tiếp thị có thể giúp sản phẩm của doanh nghiệp nổi bật

Thông thường, việc tăng hiệu suất của một trong bốn hoạt động phụ có thể mang lại lợi ích cho ít nhất một trong các hoạt động chính.

  

CÁCH TIẾN HÀNH PHÂN TÍCH CHUỖI GIÁ TRỊ

1. Xác định các hoạt động của chuỗi giá trị

Bước đầu tiên trong việc tiến hành phân tích chuỗi giá trị là hiểu tất cả các hoạt động chính và phụ liên quan đến việc tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Nếu công ty bán nhiều sản phẩm hoặc dịch vụ, thì điều quan trọng là phải thực hiện quy trình này cho từng sản phẩm hoặc dịch vụ.

 

2. Xác định Chi phí và Giá trị của Hoạt động

Khi các hoạt động chính và phụ đã được xác định, bước tiếp theo là xác định giá trị mà mỗi hoạt động thêm vào quy trình, cùng với các chi phí liên quan.

 

Khi nghĩ về giá trị do các hoạt động tạo ra, hãy tự hỏi: Mỗi hoạt động làm tăng mức độ hài lòng hoặc thích thú của người dùng cuối như thế nào?

Làm thế nào để nó tạo ra giá trị cho công ty của tôi?

Ví dụ, việc xây dựng sản phẩm từ một số vật liệu nhất định có làm cho nó bền hơn hoặc sang trọng hơn cho người dùng không? Việc bao gồm một tính năng nhất định có làm cho công ty có khả năng được hưởng lợi từ những hiệu ứng mạng và các hoạt động kinh doanh không?

VÍ DỤ VỀ HIỆU ỨNG MẠNG

Nhiều công ty và công ty khởi nghiệp nổi tiếng nhất hiện nay bị ảnh hưởng nặng nề bởi hiệu ứng mạng, chẳng hạn như:

Thương mại điện tử: eBay, Etsy, Amazon, Alibaba

Các hình thức thanh toán: StubHub, Ticketmaster, SeatGeek

Chia sẻ xe: Uber, Lyft

Giao hàng: Grubhub, DoorDash, Uber Eats, Instacart, Postmate

Truyền thông xã hội: Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn, Snapchat, Pinteres

 

Tương tự như vậy, điều quan trọng là phải hiểu chi phí liên quan đến từng bước trong quy trình. Tùy thuộc vào tình huống của doanh nghiệp mà có thể thấy rằng giảm chi phí là một cách dễ dàng để cải thiện giá trị ở mỗi giao dịch mang lại.

 

3. Xác định Cơ hội để có Lợi thế Cạnh tranh

Khi doanh nghiệp đã tổng hợp chuỗi giá trị của mình và hiểu chi phí cũng như giá trị liên quan đến từng bước, doanh nghiệp có thể phân tích nó thông qua lăng kính của bất kỳ lợi thế cạnh tranh nào mà doanh nghiệp đang cố gắng đạt được.

Ví dụ: nếu mục tiêu chính của doanh nghiệp là giảm chi phí của công ty, thì nên đánh giá từng phần trong chuỗi giá trị của mình thông qua việc giảm chi phí.

Bước nào có thể hiệu quả hơn? Có bất kỳ thứ gì không tạo ra giá trị đáng kể và có thể được thuê ngoài hoặc loại bỏ để giảm đáng kể chi phí không?

Tương tự, nếu mục tiêu chính của doanh nghiệp là đạt được sự khác biệt về sản phẩm, thì phần nào trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp mang lại cơ hội tốt nhất để hiện thực hóa mục tiêu đó? Giá trị được tạo ra có hiệu quả cho việc đầu tư các nguồn lực bổ sung không?

Sử dụng phân tích chuỗi giá trị, doanh nghiệp có thể phát hiện ra một số cơ hội cho công ty của mình, điều này có thể khó ưu tiên. Thông thường, tốt nhất là bắt đầu với những cải tiến tốn ít công sức nhất nhưng mang lại lợi tức đầu tư lớn nhất.