ITIL 4 và CoBIT 5 - Những cái này hỗ trợ gì cho doanh nghiệp?

Đỗ Ngọc Minh

ITIL 4 là gì?

ITIL 4 (Information Technology Infrastructure Library) là một bộ khung, phương pháp quản lý dịch vụ hạ tầng công nghệ thông tin giúp các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ IT hiệu quả hơn. ITIL 4 nhấn mạnh sự liên kết giữa chiến lược kinh doanh và công nghệ thông tin, cung cấp hướng dẫn để quản lý dịch vụ trong bối cảnh chuyển đổi kỹ thuật số hiện đại.

Các phần chính của ITIL 4:

1.   ITIL Service Value System (Hệ Thống Giá Trị Dịch Vụ ITIL):

o   Bao gồm các thành phần chính như các nguyên tắc dẫn đường, quản lý sự cải tiến liên tục, quản lý rủi ro, cơ chế quản trị, và quy trình chuyển giao giá trị.

2.   ITIL Guiding Principles (Nguyên Tắc Hướng Dẫn ITIL):

o   Tập trung vào các nguyên tắc cơ bản giúp các doanh nghiệp thích ứng với môi trường thay đổi liên tục. Các nguyên tắc bao gồm: Tập trung vào giá trị, bắt đầu từ tình huống hiện tại, cải tiến liên tục, cộng tác và thúc đẩy sự minh bạch.

3.   ITIL Practices (Các Thực Tiễn ITIL):

o   Bao gồm 34 hoạt động được chia thành 3 nhóm:

§  General Management Practices (Thực tiễn Quản lý Chung): Quản lý chiến lược, quản lý nhân sự, quản lý tài chính, v.v.

§  Service Management Practices (Thực tiễn Quản lý Dịch Vụ): Quản lý sự cố, quản lý yêu cầu thay đổi, quản lý sự liên tục dịch vụ, v.v.

§  Technical Management Practices (Thực tiễn Quản lý Kỹ thuật): Quản lý phát triển phần mềm, quản lý nền tảng, v.v.

4.   ITIL Service Value Chain (Chuỗi Giá Trị Dịch Vụ ITIL):

o   Gồm 6 hoạt động chính: Plan (Lập kế hoạch), Improve (Cải tiến), Engage (Tham gia), Design & Transition (Thiết kế và Chuyển giao), Obtain/Build (Mua và Xây dựng), Deliver & Support (Cung cấp và Hỗ trợ).

Các bước triển khai ITIL cho doanh nghiệp:

1.   Xác định nhu cầu kinh doanh: Hiểu rõ mục tiêu của doanh nghiệp và yêu cầu từ các bên liên quan.

2.   Lựa chọn quy trình ITIL phù hợp: Chọn ra các quy trình dịch vụ quan trọng nhất, như quản lý sự cố, quản lý thay đổi, hoặc quản lý cấu hình.

3.   Tạo kế hoạch triển khai: Xác định các tài nguyên, ngân sách và quy trình để áp dụng ITIL.

4.   Đào tạo nhân viên: Cung cấp khóa đào tạo ITIL cho đội ngũ IT để họ nắm rõ vai trò của mình trong quy trình.

5.   Giám sát và cải tiến liên tục: Đánh giá các hoạt động quản lý dịch vụ để phát hiện các cơ hội cải tiến.

---

CoBIT 5 là gì?

CoBIT 5 (Control Objectives for Information and Related Technologies) là một khung quản trị và quản lý công nghệ thông tin được phát triển bởi ISACA, cung cấp một phương pháp toàn diện để quản trị IT và gắn kết công nghệ với các mục tiêu kinh doanh. CoBIT tập trung vào việc hỗ trợ doanh nghiệp đạt được các mục tiêu chiến lược thông qua việc sử dụng hiệu quả các công nghệ.

Các phần chính của CoBIT 5:

1.   Principles (Nguyên tắc):

o   CoBIT 5 được xây dựng trên 5 nguyên tắc chính:

§  Đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan.

§  Phạm vi toàn diện của doanh nghiệp.

§  Áp dụng khung quản trị tổng thể.

§  Tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực.

§  Tách biệt quản trị với quản lý.

2.   Governance and Management Objectives (Mục tiêu Quản trị và Quản lý):

o   Gồm 37 mục tiêu chia thành hai phần: quản trị (Governance) và quản lý (Management).

3.   Process Reference Model (Mô hình Tham chiếu Quy trình):

o   CoBIT 5 cung cấp một mô hình tham chiếu bao gồm các quy trình cụ thể cho quản trị và quản lý IT.

4.   Enablers (Các Nhân Tố Kích Hoạt):

o   Bao gồm 7 nhân tố quan trọng như chính sách, cấu trúc tổ chức, thông tin, quy trình, dịch vụ, nhân lực, và văn hóa.

Các bước triển khai CoBIT cho doanh nghiệp:

1.   Đánh giá tình hình hiện tại: Xác định mức độ quản trị IT hiện tại và khoảng cách so với yêu cầu.

2.   Lập kế hoạch chiến lược: Dựa trên phân tích ban đầu, tạo ra một chiến lược triển khai CoBIT theo mục tiêu doanh nghiệp.

3.   Xác định các quy trình trọng yếu: Lựa chọn những quy trình trong mô hình CoBIT quan trọng nhất đối với doanh nghiệp.

4.   Áp dụng các quy trình và công cụ CoBIT: Thiết lập các quy trình, công cụ và chính sách theo chuẩn CoBIT.

5.   Giám sát và đánh giá liên tục: Theo dõi việc triển khai, đo lường kết quả và thực hiện cải tiến.

---

So sánh giữa ITIL 4 và CoBIT 5

Yếu tố	ITIL 4	CoBIT 5
Mục đích	Tập trung vào quản lý dịch vụ IT	Tập trung vào quản trị và quản lý IT toàn diện
Phạm vi	Quản lý dịch vụ IT và quy trình IT	Quản trị doanh nghiệp dựa trên công nghệ IT
Phương pháp	Các quy trình cụ thể để tối ưu hóa dịch vụ	Các nguyên tắc và mô hình quản trị IT
Đối tượng chính	Bộ phận quản lý dịch vụ IT và các dịch vụ liên quan	Ban quản trị doanh nghiệp, đội ngũ quản lý IT
Tiêu điểm	Cải thiện chất lượng dịch vụ IT	Quản trị toàn diện về công nghệ và quy trình

Vai trò của CEO và CIO trong việc triển khai ITIL và CoBIT

• CEO (Chief Executive Officer):
• Vai trò: CEO có vai trò quan trọng trong việc thiết lập tầm nhìn và chiến lược tổng thể cho doanh nghiệp. Họ cần đảm bảo rằng việc triển khai ITIL hoặc CoBIT phù hợp với mục tiêu kinh doanh và đem lại giá trị cho doanh nghiệp.
• Nhiệm vụ:
• Thiết lập các mục tiêu chiến lược IT rõ ràng.
• Phê duyệt nguồn lực và tài chính cho các dự án IT.
• Đảm bảo rằng các bộ phận liên quan phối hợp để triển khai thành công.
• CIO (Chief Information Officer):
• Vai trò: CIO chịu trách nhiệm quản lý các hệ thống công nghệ thông tin của doanh nghiệp và việc triển khai các khung như ITIL và CoBIT. Họ phải đảm bảo rằng các quy trình IT đáp ứng mục tiêu kinh doanh và hỗ trợ chiến lược chung.
• Nhiệm vụ:
• Chọn ra khung quản trị IT phù hợp (ITIL hoặc CoBIT) và lập kế hoạch triển khai.
• Đào tạo đội ngũ IT và các bộ phận liên quan về khung đã chọn.
• Theo dõi, đánh giá và liên tục cải tiến quy trình quản lý dịch vụ IT dựa trên ITIL hoặc quản trị IT dựa trên CoBIT.